ازدواج از سنت های قدیمی ما ایرانی هاست که با توجه به این که کشور ما مهد تمدن و فرهنگ های مختلف است و قوم های متفاوتی را در خود گرد هم آورده است در نتیجه می توان انتظار داشت که این سنت دیرینه در هر قوم و قبیله ای جذابیت های خاص خودش را داشته باشد!

در ادامه ی این مطلب رسم و رسومات مختلف چند قوم ایران را گرد هم آورده ایم تا از زیبایی های این سنت زیبا و نبوی مطلع شویم و لذت ببریم.

رسم و رسوم ازدواج در اقوام کرد

رسم و رسوم ازدواج در اقوام لر

رسم و رسوم ازدواج در اقوام بلوچ

رسم و رسوم ازدواج در اقوام اصفهانی

رسم و رسوم ازدواج در اقوام شیرازی

رسم و رسوم ازدواج در اقوام مازندرانی

رسم و رسوم ازدواج در اقوام گیلانی

رسم و رسوم ازدواج در اقوام بختیاری

 

  

رسم و رسوم ازدواج در اقوام کرد

در اقوام کرد که یکی از بزرگترین اقوام در ایران هستند. خانواده داماد دختری را در نظر گرفته و مراسم خواستگاری انجام می شود سپس بعد از توافق بین خانواده ها و جواب مثبت از عروس خانم، مراسم دست ماچ کده انجام می شود. یعنی یک نفر از فامیل داماد دست تمام فامیل عروس را می بوسد.
سپس مراسم عقد یا ماره بریه انجام می شود. بعد از عقد مراسم شیرنی خوران یا جل کرده نه انجام می شود. در روز عروسی عروس به همراه فامیل به سمت خانه داماد می رود و در نزدیکی خانه داماد، داماد با پاشیدن نقل، سیب و انار از عروس استقبال می کند که به این رسم شاباش می گویند.

 

 

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام لر

لرها قوم ایرانی هستند که در غرب و جنوب باختری زندگی می کنند. زبان آنها نزدیک به فارسی است. منطقه لر نشین ها یکی از مناطق قدمی جهان و ایران می باشد. با سنت ها و آداب و رسوم قدیمی و اصیل که به تاریخچه قدیمی ایران باز می گردد.

معمولاً توسط خانواده داماد دختری در نظر گرفته می شود که به این مراسم سرنجه می گویند و سپس مراسم خواستگاری یا کیخایی یا کدخدایی انجام می شود.
اگرچه در زمان های قدیم ممکن بود زمانی که نوزاد دختری به دنیا بیاید، بزرگتر ها او را برای ازدواج با پسری در نظر بگیرند که به این مراسم ناف بران یا بلکه می گفتند و نوزاد دختر بعد از بزرگ شدن باید با پسر انتخابی والدینش ازدواج می کرد اگرچه امروزه کمتر این اتفاق می افتد.

پس از توافق دو طرف، خانواده عروس سیاهه یا جهیزیه را رونوشت و امضا کرده و همچنین مبلغ مهریه و شیربها را معلوم می کنند که به آن خرج برون می گویند.

در انتها ممکن است پدر عروس مبلغی از شیربها را به داماد بدهد که به آن ته دستمالی می گفتند.

سپس مراسم عروسی و پای کوبی و دهل زنان انجام می شود و خانواده داماد به مهمانان غذا می دهد که در اصطلاح به بز برنج معروف است. در شب عروسی فامیل به داماد مبلغی پول هدیه می دهند که به آن اوزی می گویند.

 

 

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام بلوچ

معمولاً بعد از انتخاب دختر مورد نظر مراسم خواستگاری که به آن به اصطلاح گندونن می گویند انجام می شود. سپس اگر طرفین توافق کرده باشند، با حضور بزرگان مراسم حلقه کنان انجام می شود که خانواده داماد حلقه ای را جهت نشان کردن عروس به او می دهد همچنین مراسم بله بران نیز انجام می شود که در اصطلاح به آن هبرجنی می گویند. و برای اینکه مهریه عروس خانم را معلوم کنند مراسم بربند مال را اجرا می کنند.

سپس قبل از مراسم اصلی عروسی جل بندی را اجرا می کنند، جل در اصطلاح بلوچی به معنی پارچه است که با سوزن دوزی بلوچی تزیین کرده و قبل عروسی در یک اتاق از آن به عنوان پرده استفاده می کنند تا روز عروسی، عروس خانم را کسی نبیند و از شر شیاطین به دور باشد.

 

 

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام اصفهانی

اقوام اصفهانی که در غرب ایران زندگی می کنند و با لهجه زیبای اصفهانی صحبت می کنند. اگرچه این رسم ها به مرور زمان در حال تغییر می باشند اما در اصفهان در چند سال اخیر شاید 10 - 20 سال پیش بیشتر مرسوم بود که این رسوم انجام شود.

پس از مراسم خواستگاری و توافق بین خانواده ها و جواب مثبت عروس خانم، مادر داماد یا مادر شوهر عروس خانم که به او به اصطلاح اصفهانی ها خارسو می گویند. یک پارچه ترمه، دستبند و یک جفت گوشواره برای عروس هدیه می برد که به این مراسم شیرینی خوران می گویند.

پس از مراسم عقد که با جشن همراه است و عاقد به اتاقی که عروس خانم و آقا داماد در مقابل سفره عقد نشسته اند، می رود و خطبه عقد را جاری میکند. بعد از مراسم عقد روز عروسی مشخص می شود که بین چند هفته تا یکسال رایج است و در این مدت دختر جهیزیه خود را آماده می کند و یک شب قبل از عروسی مراسم حنابندان انجام می شود.

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام شیرازی

مراسم خواستگاری شیرازی ها مانند دیگر اقوام ایرانی انجام می شود اما مورد جالبی که وجود دارد نحوه جواب دادن عروس خانم در مراسم خواستگاری است، درواقع اگر جواب او مثبت باشد برای پذیرایی شربت می آورد و اگر جواب منفی باشد معمولاً چایی می آورند.

بعد از توافق طرفین در مراسم خواستگاری (یا به زبان شیرازی ها دلالگی) و معلوم کردن مهریه و شیربها، مراسم بله برون انجام می شود و خانواده عروس تحقیقات لازم را انجام می دهند و مورد متفاوت با دیگر اقوام این است که یک روز سر زده به خانه داماد می روند.

پس از آن تاریخ مراسم عقد کنون و دست بوسون مشخص می شود و در فاصله بین مراسم عقد و عروسی معمولاً خانواده عروس جهیزیه را آماده می کنند.

در مراسم عروسی در حجله عروس و داماد انگشت کوچکشان را با گلاب می شورند و چند سکه که از قبل در دست داشتند را درون ظرفی می ریزند و داماد به عروس خانم هدیه ای که به روز گشا معروف است به او می دهد و دیگران بر سر آنها نقل می پاشند. پس از عروسی مانند دیگر اقوام ایرانی مراسم پا گشا انجام می شود.

 

 

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام مازندرانی

در خانواده های مازندرانی پس از انتخاب دختر و مراسم خواستگاری، مراسم آره گیرون یا بله برون انجام می شود که به خانه عروس خانم رفته و انگشتری نامزدی را در دستش می کنند. پس از آن برای مراسم عروسی یا ویلاج برنامه ریزی می کنند که معمولاً سه تا هفت روز است.

مورد جالبی که وجود دارد رسم دیوار پیچ است با پارچه های رنگی گلدار دیوار اتاق خانه عروس و داماد را با پارچه ها می پوشاندند و بعد از آن عروس با این پارچه ها برای خودش لباس می دوخت.

چند روز پس از عروسی، مراسم به سلام رفتن عروس و داماد انجام می شد که مانند مراسم پاگشا دیگر اقوام است و عروس و داماد اول به خانه والدین خود و سپس بزرگان فامیل می رفتند.

 

 

تاریخچه عروسی در جهان

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام گیلانی

پس از مراسم خواستگاری مراسم بله برون یا صورت برون انجام می شود. و پس از آن رسم اسباب واچینی انجام می شد که چند هدیه مشخص برای عروس خریداری می شود.

سپس مراسم شیرینی خوران انجام میشود و قبل از مراسم عقد، مراسم چادر واوینی انجام می شود که خانواده داماد به خانه عروس می روند تا برای او چادر ببرند و بدوزند. سپس مراسم حنابندان یا خوانچه بری انجام می شود.

لوازمی که در مراسم اسباب چینی برای عروس خریداری شده بود نیز در این مراسم به دیگران نشان داده می شود و در نهایت بعد از مراسم عروسی، مراسم گیشه بری یا عروس بری انجام می شود که عروس را به خانه داماد می برند و با ساز و ترانه او را همراهی می کنند.

 

 

رسم و رسوم ازدواج در اقوام بختیاری

در اقوام بختیاری عروسی به چند شکل انجام می شود که اسامی خاصی دارد از جمله: ازدواج ناف برون، ازدواج گا ب گا، ازدواج فامیلی، ازدواج ناف هم بری و ازدواج خین برون که هر کدام مراسم خاصی دارند.

در ازدواج ناف برون همان تور که از اسمش می توان حدس زد به این شکل است که زمانی که نوزاد دختر به دنیا می آید به اصطلاح ناف او را به اسم پسری که خانواده در نظر گرفته اند می برند و آنها باید در آینده باهم ازدواج کنند.

 

جشن عروسی و تأثیر تالار جشن و عروسی در رویایی شدن آن

 

ازدواج گا به گا را شاید به توان جا به جا هم معنی کرد به این صورت است که داماد اگر خواهر مجرد داشت و توافق طرفین بود به عقد برادر زنش در می آورد.

ازدواج فامیلی که هنوز هم رونق دارد به این شکل است که داماد باید از فامیل نزدیک دختری را انتخاب کرده و به خواستگاری برود.

ازدواج هم بری بودن به این معناست که اگر شخصی با پدر عروس دوست و شریک بود و از دختر خواستگاری کرد و توافق صورت گرفت پدر عروس به دلیل دوستی مهریه و هزینه ها را به داماد می بخشد.

 

 

ازدواج خون برون به این صورت بود که اگر دو طایفه و فامیل با هم اختلاف داشتند با یک ازدواج بین دو طایفه سعی می کردند این اختلاف ها را حل کنند.

به طور کلی بعد از خواستگاری مراسم عقد کنان یا زیر زونی انجام میشود که ممکن جشن عقد و عروسی چند روز طول بکشد.

مراسم بله برون یا زون گشون مثل دیگر اقوام ایرانی انجام می شود همچنین دست بوسون یا شیرینی خوران نیز از دیگر مراسم آنهاست. و چند روز پس از عروسی نیز مراسم پاگشون انجام می شود که مشابه دیگر اقوام ایرانی است.